Jednym z kierunków, w jakim rozwijać się może kariera psychologa jest psychologia sądowa. Z reguły taka specjalizacja kojarzy się laikom z tworzeniem profili psychologicznych seryjnych morderców – a czym praca psychologa sądowego jest naprawdę?

Na nieco wypaczony obraz pracy psychologa sądowego wpływ mają amerykańskie filmy sensacyjne ukazujące pracę psychologa sądowego jako skrzyżowanie wróżki z detektywem. Prawda jest nieco mniej fascynująca, bowiem do zadań psychologa sądowego należy również wydawanie opinii w wielu innych sprawach karnych.

Główne zadania psychologa sądowego

Psychologia sądowa to dość rozbudowany katalog tematów, którymi może zajmować się biegły psycholog. Oto niektóre z nich:

Określanie poczytalności sprawcy

Bardzo często psycholog sądowy powoływany jest w celu określenia poczytalności sprawcy. Jest to konieczne do uzyskania odpowiedzi na pytanie, czy sprawca może być pociągnięty do odpowiedzialności.

Badanie śladów – sprawy o dziedziczenie lub wyjaśnienie przebiegu zdarzenia

Innym zadaniem psychologa sądowego jest badanie śladów, na przykład w okolicznościach samobójstwa bądź sprawdzenie autentyczności testamentu. Psycholog określa wtedy czy istnieje prawdopodobieństwo tego, że testament został sfałszowany lub czy denat był w stanie zawężenia świadomości i mógł popełnić samobójstwo.

W zakresie psychologii sprawcy, do zadań psychologa zajmującego się przypadkiem młodocianego przestępcy należy ekspertyza w zakresie badania osobowości sprawcy, motywacji czynu oraz udzielenie wskazówek resocjalizacyjnych.

Inne zadania biegłego psychologa

Innymi zadaniami jest również przesłuchiwanie nieletniego świadka bądź poszkodowanego oraz oszacowanie wiarygodności zeznań świadków. Psycholodzy stosując różnorodne techniki mogą również pomóc w przypomnieniu sobie szczegółów zajścia przez świadka oraz odsianiu fałszywych wspomnień.

Praca psychologa w zakładzie karnym

Poza byciem biegłym, psycholog ze specjalizacją sądową może również pracować w zakładzie penitencjarnym – wtedy do jego zadań należy również ocena zasadności zwolnienia warunkowego. Psycholog sądowy klinicysta może również udzielać pomocy i wsparcia osobom będącym w trakcie procesów sądowych – zarówno oskarżonym, świadkom jak i poszkodowanym.

Jak zostać psychologiem sądowym?

Przede wszystkim trzeba ukończyć studia magisterskie na kierunku psychologii. Kolejnym etapem (niekoniecznym do zostania powołanym jako biegły sądowy) jest specjalizacja z psychologii sądowej. Niektóre uczelnie oferują specjalizację w ramach modułów specjalizacyjnych kierunku psychologicznego.

Ewentualnie można również zdecydować się na studia podyplomowe z psychologii sądowej. (Tego typu studia prowadzi Uniwersytet Śląski w ramach Podyplomowego Studium dla Biegłych Sądowych)

fot.:fot.: Tingey Injury Law Firm/ Unsplash.com