10 faktów o tym, jak działa placebo

Efekt placebo, czyli sytuacja, w której podajemy choremu jako lek substancję obojętną dla organizmu, a chory zaczyna odczuwać poprawę, znany jest od lat. Placebo potrafi uruchomić leczące siły organizmu i doprowadzić do wyzdrowienia nawet w sytuacjach beznadziejnych z punktu widzenia medycyny. Efekt placebo jest więc zjawiskiem znanym, choć nadal dość tajemniczym – kiedy działa, dlaczego działa i w jakich sytuacjach działa do końca nie wiemy.

Co za tym ciekawego wiemy o efekcie placebo?

Placebo może zastąpić 8 mg morfiny

Placebo podawane w terapii bólu jest w stanie działać tak jak 8 mg morfiny. Podanie placebo wyzwala wyrzut opiatów endogennych. Endorfiny wyzwalane przez organizm usuwają ból dzięki temu, iż pacjent wierzy, że pigułka, którą zażył, jest w stanie uśmierzyć jego dolegliwości.
Droższe placebo jest lepsze niż tańsze

Badając efekt skuteczności placebo, podawano pacjentom te same środki, przy czym jedne tabletki kosztowały 10 centów, drugie 2,5$. Te, które były droższe miały znacznie bardziej efektywne działanie. W badaniach przeprowadzonych przez MIT w grupie osób, które przyjmowały tabletki przeciwbólowe (placebo) za 2,5$, redukcja bólu wystąpiła o 85% osób. W grupie o niższej cenie – u 61%.
Im bardziej skomplikowane placebo, tym bardziej skuteczne

Podanie pacjentowi jednej niewielkiej pigułki placebo będzie mniej efektywne niż zastosowanie na pacjencie zabiegu z wykorzystaniem urządzeń medycznych. Im bardziej skomplikowanie wygląda procedura, tym lepsze efekty leczenia, a raczej wiary w leczenie.
Efekt placebo może trwać latami

Jeśli tylko spełnione są trzy czynniki – zachowana jest wiara pacjenta w terapię, wiarę podtrzymuje lekarz oraz między lekarzem i pacjentem panuje atmosfera zrozumienia, efekt placebo może trwać latami. Badania w tym zakresie przeprowadzono w terapii osób z przerostem prostaty. Pacjenci, którzy brali placebo, mimo tego, że ich prostat rosła czuli się na tyle dobrze, że niektórzy z nich nie chcieli przerwać terapii nawet wiedząc, że byli na placebo.
Placebo w depresji pomaga prawie w 50%

Okazuje się, że placebo potrafi uzyskiwać wspaniałe efekty w redukcji niepokoju oraz poprawie stanu pacjentów z depresją. Zwłaszcza w sytuacji depresji reaktywnej. Analiza badań zbiorczych na temat farmakoterapii przeprowadzona w tym roku na grupie 2862 dzieci z depresją wykazała, że placebo pomogło w 49% przypadków. Dla porównania farmakoterapia (zbiorczo – dzieci podzielone bowiem zostały na 12 grup leczonych różnymi antydepresantami) podziałała na 57% dzieci. Co ciekawe u 8% dzieci dostrzeżono poprawę po tym jak lekarz zaordynował farmakoterapię, ale zanim podano jakiekolwiek leki (czy placebo).
Operacja placebo może działać tak samo dobrze jak prawdziwa operacja

O ile można jeszcze uwierzyć w siłę sugestii przy tabletkach na depresję, o tyle opcja operacji „na niby” wydaje się już nieco przesadzona. Badania przekonują jednak, że sztuczna operacja może pomóc przy chorobach o niesprecyzowanej etiologii. W latach 50.leczono pacjentów z niespecyficznymi bólami klatki piersiowej poprzez podwiązywanie arterii piersiowych. Kilku lekarzy uważając, że zabieg, ze względu na brak określonych przyczyn bólu klatki piersiowej jest niepotrzebny, zdecydowało się na test podwójnej ślepej próby. Części pacjentów podczas operacji jedynie nacięto skórę- efekty terapii u pacjentów z rzeczywistą operacją i u tych którym jedynie zapewniono efektywną bliznę, były porównywalne (37%). Podobne badania przeprowadzono w 2002 roku przy okazji artroskopii – również z podobnymi wynikami.
Okazuje się, że im bardziej dramatyczny dla pacjenta i skomplikowany zabieg tym mocniej działa sugestia, powodując poprawę stanu zdrowia pacjenta.
Placebo działa w zapobieganiu chorobom

Placebo może być wykorzystane nie tylko jak „lek” na dolegliwość, ale również wtedy kiedy chcemy zapobiec pojawieniu się dolegliwości. Pacjenci z problemami naczyniowymi przyjmujący placebo (wierząc, że jest to środek zapobiegający rozwojowi choroby) zachowują zdrowie dłużej niż grupa, która nie otrzymuj żadnego leczenia.
Placebo pomaga w zajściu w ciąże

W Hong-Kongu przeprowadzono ciekawe badania związane z efektywnością zabiegów akupunktury u kobiet, które starały się zajść w ciąże. 370 kobiet w dniu, w którym zostały zapłodnione in vitro poddano zabiegom akupunktury- część kobiet otrzymała prawdziwy zabieg, część jedynie imitację akupunktury. W grupie placebo w ciążę zaszło 43,8% kobiet – w tej która otrzymała prawdziwy zabieg – 55,1%.
Placebo leczy artretyzm

W badaniu efektywności leczenia artretyzmu pacjentom (16,364 osób) podawano leki, prowadzono terapię ruchową, wykonywano zabiegi chirurgiczne i wreszcie ostatniej grupie podawano placebo. Ci, którzy przyjmowali placebo odczuwali mniejszy ól a ich samoocena stanu zdrowia wykazywała poprawę.
Placebo na astmę

Według raportu z Journal of Allergy and Clinical Immunology placebo osiąga wspaniałe rezultaty w leczeniu astmy. U części pacjentów, którym podawano placebo, poprawie uległ nie tylko spostrzegany przez nich stan zdrowia, ale również zwiększyła się pojemność płuc.