Leopold Szondi, węgierski psychiatra praktykujący we wczesnych latach XX wieku, stworzył w ramach swojej pracy, projekcyjne narzędzie do diagnozy osobowości. Tzw. Test Szondiego w Polsce nie jest zbyt popularny, ale mimo upływu lat nadal stosuje się do w niektórych krajach (Brazylia, Węgry, niektóre rejony USA). Jak większość testów projekcyjnych, tak i test Szondiego budzi wiele kontrowersji. Dlaczego?
Teoria Szondiego, na której oparł on konstrukcję testu, jest koncepcją psychoanalityczną czerpiącą z Junga i Freuda. Szondi uważał, że ludzie dobierają się na zasadzie podobieństw. Mówiąc wprost, podobają się nam ludzie podobni do nas. Oczywiście, na poziomie świadomym możemy nie zdawać sobie z tego sprawy, stąd projekcyjna, czyli odwołująca się do podświadomości forma testu.
Na czym polegał test Szondiego?
W ramach testu, każdy badany otrzymywał zestaw 6 serii zdjęć, na których umieszczono po 8 twarzy (w sumie 48 zdjęć). Zadaniem badanego było wskazanie w każdej serii dwóch najbardziej zdaniem badanego sympatycznych portretów i dwóch najmniej sympatycznych.
Na podstawie analizy wybranych przez badanego twarzy, Szondi sytuował osobę na siatce czterech głównych popędów (i 8 potrzeb popędowych), a usytuowanie badanego miało informować o patologiach i byciu w granicach normy (lub poza nimi). Te cztery wymiary to:
- homoseksualizm / sadyzm,
- epilepsja / histeria,
- katatonia / paranoja,
- depresja / mania.
Zdjęcia prezentowane podczas badania, to obrazy twarzy osób cierpiących na pewne problemy psychiczne bądź zaburzenia. Szondi uważał, że preferując to, co podobne i mając „genetyczny” obraz naszej rodziny, będziemy wybierać jako podobające się nam te osoby, których problemy zbliżone są do naszych problemów (a o których wiedzę mamy ze względu na pamięć generacyjną).
Na podstawie „obrazu genetycznego” który w sobie nosimy i wymienionych wyżej potrzeb popędowych podejmujemy decyzje we wszystkich ważnych aspektach naszego życia – pracy, rodziny, związków – test miał więc pokazywać również to, w jaki sposób badany podejmuje decyzję i w jakim kierunku zmierza.
Trafność i rzetelność testu Szondiego
Test psychologiczny Szondiego był popularny w latach 50 tych i 60 tych, a od lat 70 tych, jego popularność i szerokość stosowania zaczęła spadać. Główne zarzuty do testu to niska próba badanych, na których opracowano tabelę wyników (5000 osób) i dość niska trafność testu.
Dziś wiemy już, że test ten nie ma żadnej wartości diagnostycznej.
Dodaj komentarz