W wielu ogłoszeniach o pracę, często pojawia się wymaganie wobec kandydata, w postaci wysokiej odporności na stres. Sprawia to wrażenie takie, jakby nasza odporność na stres była cechą stałą i niezmienną, którą da się określić na pewnym continuum od niskiej do wysokiej odporności. Jak jest w rzeczywistości? Czy są ludzie mniej i bardziej odporni na stres i czy nasza odporność jest czymś stałym czy też można ją zwiększyć lub obniżyć?

Różni ludzie – różna odporność na stres

Prawdą jest, że odporność na stres jest u różnych ludzi inna. Jedno małżeństwo może być w ciągłym stresie przy jednym dziecku, inne wychowuje ich piątkę i ich stres jest niższy. W przypadku jednej osoby standardowa praca wywołuje stres z somatyzacjami (bóle brzucha, głowy) druga w wysokim napięciu w pracy czuje się jak ryba w wodzie.

Genetyka a stres

Z pewną wrażliwością naszego układu nerwowego się rodzimy – są to nasze cechy wrodzone które decydują o naszym potencjale – również w zakresie odporności na stres. Na to jednak, jak sobie ze stresem będziemy radzić w życiu wpływa też szereg innych czynników, zarówno biologicznych, psychologicznych i społecznych

Czynniki biologiczne a podatność na stres

• zdrowie fizyczne – im w lepszej formie jesteśmy tym wyższa nasza odporność na stres
• zdrowe, zbilansowane jedzenie – niektóre składniki odżywcze mogą podnosić naszą odporność na stres podwyższając poziom serotoniny (tryptofan – jest np. w bananach), czy działając uspokajająco.

Czynniki psychologiczne a podatność na stres

• poziom odpowiedzialności jaki spoczywa na naszych barkach (im wyższa tym bardziej jesteśmy podatni na stres)
• oczekiwania jakie mamy względem siebie
• ilość sytuacji traumatycznych czy ważnych zmian których doświadczyliśmy
• nasze postrzeganie świata wynikające z naszego wychowania

Czynniki społeczne a podatność na stres

• wielkość wsparcia społecznego (im większe tym bardziej jesteśmy odporni)
• oczekiwania innych względem nas
• zależność od innych (od innych osób od nas)
• i wiele, wiele innych

Odporność na stres – mimo komponentu stałego – jest zatem zmienna. Nasze życie i rozwój wpływają na nią. Ucząc się technik radzenia sobie ze stresem, wyrażania emocji czy po prostu poprawiając dietę możemy podnieść naszą odporność na stres. Jeśli nagle zwiększy się nam zakres odpowiedzialności, stracimy wsparcie bliskich czy zmienimy miejsce zamieszkania, nasza odporność na stres może drastycznie spaść.