O tym, jak ważny dla zdrowia dziecka oraz jego późniejszego prawidłowego rozwoju jest okres prenatalny, nikogo nie trzeba raczej przekonywać. Badacze dowiedli jednak, iż istnieją takie rodzaje, powstałych w czasie ciąży deficytów, które można zniwelować w dzieciństwie.

Głód w ciąży a stan dziecka

Od października 1944 roku do marca 1945 roku, na skutek niemieckiej okupacji, wiele osób zamieszkujących wschodnie tereny Holandii doświadczyło braku pożywienia. Wśród nich znalazły się również kobiety w ciąży. Z przeprowadzonych później badań wynikło, iż matki, które cierpiały głód w czasie trzech ostatnich miesięcy ciąży, znacznie częściej rodziły dzieci z niedowagą, niż matki, które nie miały dostatecznej ilości pożywienia w czasie sześciu pierwszych miesięcy ciąży. Jak wiadomo, niedożywienie płodu, bardzo niekorzystnie wpływa zwłaszcza na rozwój centralnego układu nerwowego. Niedożywione dzieci w pierwszych latach życia są mniej ciekawe świata i apatyczne. Później również pozostają w tyle za rówieśnikami, zwłaszcza jeśli chodzi o poziom inteligencji oraz zdolności w przyswajaniu wiedzy.

Inteligencja dzieci niedożywionych w okresie płodowym

Około trzydziestu lat po okresie głodu w Holandii, urodzeni w tym czasie mężczyźni byli badani przez komisje wojskowe. Okazało się, że w testach na inteligencję nie wypadli oni w żadnym wypadku gorzej od swoich rówieśników, których matki nie doświadczyły w czasie wojny traumy głodu. To z kolei świadczyło o tym, iż następstwa odczuwanego przez tych mężczyzn w czasie rozwoju prenatalnego niedostatku, nie utrzymały się. Wskazuje to na to, iż noworodki, które urodziły się z niedowagą, przez pierwsze lata życia musiały otrzymywać odpowiednią ilość pożywienia oraz miały troskliwą opiekę.

Środowisko może zniwelować problemy powstałe w okresie prenatalnym

Inne badania przeprowadzone na dzieciach, które przyszły na świat z wagą poniżej przeciętnej, których rozwój opóźnił się nieco w okresie prenatalnym, oraz które urodziły się za wcześnie, potwierdziły wcześniejsze przypuszczenia. Wszystkie wskazane powyżej grupy dzieci, w momencie przyjścia na świat, miały problemy ze zdrowiem. Jednak w przypadku dzieci, które wychowały się w korzystnych warunkach środowiskowych, w zamożnych, pełnych rodzinach, które były wspierane i zachęcane do rozwoju intelektualnego, w późniejszych latach nie zaobserwowano absolutnie żadnych objawów klinicznych, jakie stwierdzono u nich tuż po porodzie. Niepożądane objawy zanotowano natomiast u dzieci, które wychowywały się w niekorzystnych dla nich środowiskach.

Choć wyniki opisanych powyżej badań mogą napawać pewnym optymizmem, z całą stanowczością należy podkreślić, iż nawet najlepsze warunki środowiskowe nie są w stanie usunąć uszkodzeń centralnego układu nerwowego, ani oddziaływania w czasie ciąży czynników teratogennych, takich choćby jak przebyta przez matkę różyczka.

fot.:Lucas Mendez/Pexels.com