Czy masz trudności z zasypianiem podczas pełni? Uważasz, że pełnia księżyca wpływa na ciebie w jakiś niewytłumaczalny, magiczny sposób? Jesteś przekonany, że ludzie podczas pełni zachowują się inaczej niż zwykle? Padłeś zatem ofiarą jednego z największych psychologicznych mitów wszechczasów – mitu na temat tego, że pełnia księżyca wpływa na naszą psychikę i nasze zachowanie.

Księżyc podejrzewano o wpływ na naszą psychikę już w zasadzie od czasów starożytnych. Mit o wpływie pełni księżyca rozwinął się jednak w pełni dopiero w średniowieczu. Zaczęto wierzyć w to, że ludzie w  czasie pełni zachowują się dziwacznie i niezrozumiale – stają się bardziej agresywni, pobudzeni, mają trudności z zasypianiem, potrafią nie pamiętać gdzie byli. Wierzono nawet w to, że psy podczas pełni częściej gryzą! Te wierzenia przetrwały do współczesności. W jednym z badań prowadzonych na studentach okazało się, że we wpływ pełni na wzmożenie się dziwacznych i niewytłumaczalnych zachowań wierzy 45% osób. W 2007 roku (a więc całkiem niedawno), wprowadzono nawet w Wielkiej Brytanii dodatkowe zmiany dla policjantów pracujących w noc pełni, aby łatwiej mogli oni zapanować nad pobudzonym w tą noc społeczeństwem.

Badania nad wpływem pełni księżyca na psychikę

W świetle takich danych, nic dziwnego nie ma w tym, że temat pełni księżyca i psychiki zainteresował badaczy z różnych dziedzin – w tym psychologów. Niestety, okazało się, że wiara we wpływ księżyca to jedynie sprytnie utrzymujący się mit.

Ivan Kelly, James Rotton i Roger Culver – dwóch psychologów i jeden astronom zajęli się nawet w 1985 roku analizą prawie 40 przypadków sytuacji, których zaistnienie przypisywano pełni. W ani jednym przypadku nie znaleźli potwierdzenia o tym, że na zachowanie lub zjawisko rzeczywiście mogła mieć wpływ pełnia. W czasie pełni nie było większej ilości wypadków, samobójstw, katastrof czy wspominanych już ukąszeń psów.

Oczywiście, ich badania spotkały się z krytyką osób przekonanych o wpływie pełni. Jeden ze zwolenników tej tezy, sporządził badanie, w  którym okazało się, że w czasie pełni istotnie zdarza się więcej wypadków samochodowych. Gdy kontrowersyjne badania sprawdzono, okazało się, że i owszem wypadków było więcej dlatego, że …w okresie w którym badacz badał statystyki wypadków, pełnie częściej wypadały w weekend, kiedy wypadków zdarza się statystycznie więcej, gdyż ludzie imprezują i jeżdżą pod wpływem alkoholu. Kiedy usunięto zaburzającą zmienną weekendową, okazało się, że pełnia z wypadkami nie koreluje.

Mit o wpływie pełni księżyca na psychikę obalony i wyjaśniony!

Ostatecznie, mit o wpływie pełni na psychikę rozwiewa analiza dr Scott’a Lilienfeld’a – autora książki „50 Great Myths of Popular Psychology”. Lilienfeld uważa, że mit o pełni bierze się po prostu ze specyfiki naszej pamięci – mocniej zapamiętujemy wydarzenia dziwne i niezwykłe niż te dni, które niczym się nie wyróżniały.

W efekcie jeśli przypadkiem coś zdarzy się w noc pełni, jesteśmy skłonni przypisywać przyczynę tego wydarzenia księżycowi, nie zwracając uwagi na to, że przez poprzednie kilkadziesiąt pełni, nic ciekawego, niezwykłego ani niepokojącego się nie wydarzyło.

Dodatkowo, osoby przekonane o wpływie pełni na psychikę, są bardziej wyczulone na zmiany zachowania – w efekcie wiedząc, że jest pełnia, to co widzą i słyszą i na co w normalną noc nie zwróciliby uwagi, traktują z wyolbrzymieniem.

Jeśli więc następnym razem, w czasie pełni będzie Ci się wydawało, że sąsiedzi imprezują znacznie głośniej niż zwykle, a Twój pies nagle patrzy na Ciebie jak na przekąskę, przypomnij sobie, że ulegasz tylko złudzeniu.

fot.:Ganapathy Kumar/Unsplash.com