Chcesz zachować dobrą pamięć i utrzymać mózg w dobrej kondycji do późnej starości? Staraj się nie korzystać zbyt często z GPS’a. Tym razem nie chodzi jednak o żadne „fale” które miałyby niekorzystnie wpływać na nasz mózg, ale o atrofie niektorych struktur w mózgu, z których przestajemy korzystać jeśli polegamy na GPSie.

Naukowcy, którzy postanowili sprawdzić w jaki sposób korzystanie z GPS’a wpływa na nasz mózg, najpierw wyodrębnili procesy, które normalnie odpowiadają za wybór drogi przez kierowcę.

Pierwszy proces nazwali nawigowaniem przestrzennym – polega on na tym, ze decyzje dotyczące tego gdzie mamy jechać podejmujemy na podstawie obserwacji powiązań między obiektami w przestrzeni. Dzięki temu budujemy sobie mapę poznawczą otaczającej nas okolicy. Kiedy mapa jest gotowa, zaczynamy wykorzystywać strategię „auto pilota”, która polega na tym, że znając drogę na pamięć, automatycznie wybieramy najbardziej optymalne połączenie pomiędzy dwoma punktami. Jest to możliwe, gdyż mamy stworzoną mapę poznawczą okolicy. Jak wykazały badania (fMRI – rezonansem) przeprowadzone na McGill University, podczas tworzenia się mapy poznawczej, bardzo aktywna jest struktura mózgu zwana hipokampem, odpowiadająca za pamięć krótkotrwałą. Im bardziej na starość nasz hipokamp jest sprawny, tym lepiej radzimy sobie z procesem starzenia się w sensie neurologicznym. Dłużej zachowujemy trzeźwość i jasność umysłu oraz dobrą pamięć.

Co ma z tym wspólnego GPS? Otóż kiedy jeździmy polegając na GPSie, nie ćwiczymy hipokampu, bo nie tworzymy sobie mapy poznawczej okolicy. Idziemy niejako na skróty – prowadzi nas GPS, a my nie zawracamy sobie głowy zapamiętywaniem drogi i punktów orientacyjnych w przestrzeni.

Naukowcy sprawdzili przy okazji badań, czy częste jeżdżenie samochodem może rozwinąć hipokamp i choć nie udało się tego bezsprzecznie udowodnić, to okazuje się, że londyńscy taksówkarze rzeczywiście mają strukturę hipokampu bardziej zwartą, co oznacza że to iż tworzą skomplikowane przestrzenne mapy poznawcze, rzeczywiście wpływa pozytywnie na ich mózg.

Naukowcy, którzy przeprowadzali badania nie mówią by wyrzucić GPS, ale by sensownie z niego korzystać – jeśli jedziemy na wycieczkę w nieznane sobie rejony weźmy go ze sobą, ale jeśli jeździmy po znanym sobie mieście możemy go przecież wyłączyć, prawda?